در این یادداشت به روش های شناسایی مسئولیت اجتماعی سازمان ها خواهیم پرداخت.
در ابتدا هر سازمان باید سه رابطه را درک کند:
- رابطه بین سازمان و جامعه: یک سازمان باید چگونگی آثار فعالیتها و تصمیماتش را بر جامعه، محیطزیست و همچنین انتظارات جامعه از رفتار مسئولانه خود در قبال این تاثیرات را بررسی کند.
- رابطه بین سازمان و ذینفعانش: یک سازمان باید از ذینفعان گوناگون خود آگاه باشد. ذینفعان افراد یا گروهی هستند که تصمیات و فعالیتهای سازمان بر منافعشان اثر گذار است.
- رابطه بین ذینفعان و جامعه: یک سازمان باید از یک طرف رابطه منافع ذینفعان که تحت تاثیر سازمان هستند و از طرف دیگر انتظارات جامعه را درک کند. با اینکه ذینفعان بهعنوان بخشی از جامعه تلقی میشوند، ممکن است دارای منافعی باشند که با انتظارات جامعه همسو نباشند. به عبارت دیگر، ذینفعان منافع خاصی در رابطه با سازمان دارند که می تواند از انتظارات جامعه از رفتار مسئولانه اجتماعی در رابطه با هر موضوعی متمایز باشد.
یک راه موثر برای سازمان در شناسایی مسئولیت اجتماعی خود، آشنایی سازمان با مسائل مرتبط با این حوزه و موضوعات اصلی آن است که به احتمال زیاد تاثیرات اقتصادی، محیطزیستی و اجتماعی فعالیتهای سازمان را که باید نسبت به آنها اقدام کند را پوشش می دهند. در شناسایی مسئولیت اجتماعی یک سازمان، سازمان باید هر مسئلهای که مرتبط با فعالیت ها یا تصمیماتش است را همراه با انتظارات و اقدامات مربوطه شناسایی نماید.
از سوی دیگر یک سازمان باید الزامات قانونی و دیگر مقررات موجود را در شناسایی مسئولیت اجتماعی خود در نظر گیرد. الزامات قانونی شامل قوانین و مقررات حوزهی کاری سازمان و همچنین مقررات مربوط به مسائل اجتماعی، اقتصادی یا محیطزیستی است،که ممکن است در قراردادهای قابل اجرا وجود داشته باشند.
شناسایی مسئولیت اجتماعی یک فرآیند پیوسته است. تعیین و مدنظر قرار دادن تاثیرات بالقوه فعالیتها و تصمیمات باید در مرحلهی برنامه ریزی فعالیت های جدید صورت گیرد. فعالیتهای مستمر سازمان باید بهمنظور اطمینان از در نظر گرفتن مسئولیت اجتماعی سازمان و تعیین این مسئله که آیا نیازی به در نظر گرفتن مسائل جدید هست یا خیر، بازنگری شوند.
از سوی دیگر، یک سازمان علاوه بر اینکه مسئول فعالیت ها و تصمیمات خود است، ممکن است در بعضی مواقع بتواند بر فعالیت ها و تصمیمات سازمان هایی که با آنها در ارتباط است نیز تاثیر بگذارد. چنین موقعیتهایی در حیطهی حوزه نفوذ سازمان قرار گیرد. این حوزه نفوذ شامل روابط میان زنجیره ارزش سازمان و فراتر از آن است. تعیین اینکه سازمان در چه موقعیت هایی مسئولیت اعمال نفوذ در سایر سازمان ها را دارد به میزان ارتباط سازمان در سهیم بودن در پیامدهای منفی فعالیتهای دیگر سازمانها بستگی دارد.